Bezienswaardigheden - Hongarije

BInnenstad:

De Hongaarse stad Sopron is een van de meest toeristische steden van het land. Dit komt deels door de prachtige omgeving van de stad maar ook vanwege z'n indrukwekkende stadscentrum.

Er is in Sopron veel te zien. Alles bij elkaar, heeft de stad 115 officieel beschermde monumenten en 240 beschermde gebouwen. Daarmee is het één van de steden met de meeste monumenten van Europa.

Alle gebouwen in de oude stad bevinden zich binnen de grenzen van de middeleeuwse stadsmuur gebouwd op Romeinse ruïnes. De belangrijkste bezienswaardigheid moet de vuurtoren zijn, Tuztorony, het symbool van Sopron. 

Daarnaast zijn daar de stadstoren (uit de 17e eeuw) maar ook de zogenaamde Gotische geitenkerk Kecske-Templon. Maar ook de St. Michaelkerk, de Heilig-Geestkerk en de voormalige Franciscanenkerk, allen stammend uit de 13e eeuw, zijn de moeite waard. Interessante musea zijn o.a. Het Liszt Ferenc museum, het mijnmuseum en het Joodse museum, gevestigd in een 14e -eeuwse synagoge. Sopron telt daarnaast verschillende kleine musea waarvan de belangrijkste zijn gegroepeerd rond het centrale plein van de stad, het Fö tér.

Op dit plein komen de belangrijkste historische straatjes uit, zoals de Templom utca (kerkstraat), Klostor ucta (kloosterstraat) en de oudste straat van de stad die Üj utca (nieuwstraat) heet. Hier zijn prachtige oude geveltjes en binnenplaatsen te bewonderen. In de Üj utca staat de best bewaarde gotische synagoge van Hongarije, een bouwwerk uit de 12e eeuw.

Midden op het centrale plein staat een pestzuil die in de literatuur de mooiste van Hongarije’ wordt genoemd. Hij dateert uit eind 17e eeuw.

Sopron is al eeuwen lang de toegangspoort tot Hongarije en daarmee Midden-Europa. De stad is gesticht door de Kelten en is zeker 2300 jaar oud. Daarna kwamen de Romeinen die het “Scrabantia” noemden. Het werd een leger- en handelsplaats. Tijdens de Grote Volksverhuizing werd de nederzetting verwoest.

Door de gunstige geografische ligging bleef Sopron als een van de weinige oude Hongaarse bolwerken buiten het bereik van de Mongoolse horden en de Turkse sultans in de 16e eeuw. En dat betekende het behoud van de historische stadskern.

De stad ligt namelijk in een smalle corridor die in het oosten wordt afgesloten door de Neusiedler See. Ten westen van deze natuurlijke doorgang waardoorheen de Ivka stroomt, en de spoorweg loopt richting Györ. In de 10e eeuw kreeg het de naam Odenburg en in de 13e eeuw zijn er steeds meer Duitstaligen gaan wonen.

Aan het begin van de Ottomaanse bezetting van Hongarije was het een voornamelijk Duitstalige stad die daarna echter werd overspoeld door Hongaarstalige en Slavische vluchtelingen uit centraal Hongarije, Kroatië en Bosnië. Deze groepen werden echter opgenomen in de Duitse gemeenschap van de stad. Haar huidige barokke aanzien kreeg Sopron na een brand die het middeleeuwse Sopron in 1676 in de as legde.

"Maygarisatie":

De eerste moderne volkstelling van 1850 laat zien dat de Duitstaligen 97,1% van de bevolking vormden tegen 2,2% Hongaarstaligen. Als Hongarije in 1867 gelijkwaardig wordt aan het Oostenrijkse deel van het Habsburgse rijk begint een proces van “magyarisatie”, oftewel verhongaarsing.

In 1890 laat de volkstelling zien dat het Duitstalige aandeel is teruggelopen tot 63,9% en de Hongaarstaligen al 29,8% van de bevolking vormen.

In 1920 was de stad het toneel van strijd tussen de Oostenrijkse machthebber (sinds 1920, Verdrag van Trianon) en Hongaarse vrijheidstroepen. Een onder internationaal toezicht gehouden volksstemming eind 1921 bracht de stad weer aan Hongarije in tegenstelling tot de rest van Burgenland, dat aan Oostenrijk werd afgestaan.

Landverraad

Het aandeel Duitstaligen loopt terug tot 30% in 1941  Duits spreken werd synoniem met landsverraderlijk gedrag. Veel Duitstaligen legden zich bij de nieuwe situatie neer en kozen ervoor om hun namen te verhongaarsen en in het publiek hun taal niet meer te gebruiken.

Degenen die dat niet deden, zouden in de zomer van 1946 het land worden uitgewezen. In 1949 woonden er officieel nog 3,6% Duitstaligen in Sopron. In 1989 speelde Sopron opnieuw een belangrijke rol in de Europese geschiedenis.

Het einde van het Oostblok werd ingeluid door Michail Gorbatsjov, die de communistische leiders in de Oostblokstaten weigerde nog langer te steunen. In 1989-1990 vielen de communistische regimes als dominostenen. Hongarije opent in 1989 de grens door het doorknippen van het ijzeren gordijn nabij Sopron tijdens de Pan-Europese picknick.