Reisverhalen - Tsjechië

"jihlava"

blauw van de rook

Buiten waait de wind, het is fris en het begint ook nog te regenen. Voordat ik vertrek van de camping kijk ik nog even snel het terrein over waar ik bijna twee maanden heb verbleven en we rijden door de poort weg, richting Tabor. In een plensbui komt de grote gele “studenten” bus aanrijden en vertrekken we keurig op tijd. De regen klettert op het raam en wordt af en toe onderbroken door een zonnestraal en wat blauwe lucht om daarna weer door te zetten.

Tegen elven stoppen we in de stad “Pelhrimov” waar ik moet overstappen. Omdat het regent zit het wachtlokaal stampvol en nadat ik gevraagd heb bij welk perron ik de bus naar “Jihlava” moet nemen wandel ik naar de andere kant waar een cafeetje is gevestigd. Het ziet blauw van de rook en als m’n ogen gewend zijn zie ik allemaal kerels aan tafels zitten met grote pullen bier voor zich op tafel.

Er is geen tafel vrij en ik ben blij als ik de deur weer dichtgooi. Ik wandel een rondje op zoek naar een andere gelegenheid want ik moet nodig naar de wc en moet sowieso een uurtje wachten op m’n volgende bus. Ik vind een restaurant en bestel een kop koffie – een stroom aan werklui komt binnen voor de lunch.

Onder geen beding

Het is even over enen als ik bij een groot busstation aan kom in “Jihlava” waar ik even moet zoeken naar het gebouw wat erbij hoort. Totaal gedesoriënteerd ga ik op zoek naar het centrum. M’n reisgids is 10 jaar oud en ik ga niet gokken – het plan is om naar het informatiecentrum te gaan en daar te vragen naar goedkope overnachtingsopties.

Ik heb gelezen dat het een industriestad is (vroeger vooral met zilvermijnen) maar op de route naar het oude centrum valt hier niets van te zien. Het valt allemaal reuze mee en er staan prachtige barokke huizen aan weerszijden van de weg. Via een drukke winkelstraat kom ik op een gigantisch plein terecht (“Masaryk”) wat helaas wordt onderbroken door een oerlelijk modern gebouw.

Het informatiecentrum is snel gevonden alleen spreekt de dame achter de balie geen woord Engels. We proberen het in het Duits en het is allemaal niet bemoedigend wat ik krijg te horen. Ze heeft alleen een pension in de aanbieding in het centrum en ze geeft mij een blad met opties en wijst op het bedrag van 350 Kronen per nacht. Ik ga akkoord en ga met m’n zware tas op zoek naar het bewuste hotel.

Daar aangekomen wijst de nogal verbaasde mevrouw op het blad en wijst mij een bedrag aan van bijna 900 Kronen. Maar dát is wel MET ontbijt. Met of zonder ontbijt ik ga dat bedrag niet betalen voor een nachtje slapen; ik bedank de mevrouw en wandel de straat weer op – balend omdat ik van plan ben maar een avond hier te blijven.

Geschiedenis Jihlava:

Jihlava, een stad precies op de grens tussen Moravië en Bohemen en aan de gelijknamige rivier, ontwikkelde zich sinds de vroege middeleeuwen als centrum van mijnbouw. De zilverwinning trok mijnwerkers uit met name het Duitse Saksen aan, die autonoom stadsrecht wisten te verwerven.

Er ontstond een groot Duitstalig eiland midden in het koninkrijk Bohemen. Tijdens de Hussietenopstanden, in de 15de eeuw, bleef de stad een katholiek en Duitstalig bolwerk, In de twee eeuwen durende strijd tussen Oostenrijk, Pruisen en Zweden is de stad meermaals belegerd en soms bezet. De Habsburgers versterkten haar tot een omvangrijke garnizoensplaats van het keizerlijk Oostenrijkse leger omvatte.

Dominant Duits

In de 19de eeuw nam de rivaliteit tussen Duitstalige Bohemers en Tsjechen toe zoals in de andere Boheemse en Moravische steden, onder invloed van de toestroom van plattelanders. Omdat deze bevolkingsinwijking allereerst vanuit de omringende Duitstalige dorpen kwam, bleef de stad voorlopig nog dominant Duits van taal en cultuur. De stad had de op één na grootste gesloten Duitstalige gemeenschap binnen Tsjechisch-sprekend gebied.

Met geweld werd de Duitstalige dominantie hersteld van 1940 tot 1945, na de annexatie van Sudetenland toen de nazi-bezetting het restant van Tsjechië in het zogenaamde Protectoraat Bohemen en Moravië opnam. Ruim duizend Joden werden uit Iglau afgevoerd naar en vermoord in vernietigingskampen. De bevrijding in mei 1945 leidde tot onteigening en het verlies van hun staatsburgerschap van de ruim tienduizend Duitstaligen.

Afmarcheren

Zij werden op grond van de Benes-decreten afgemarcheerd in de richting van Oostenrijk, waarbij 2.000 het leven verloren. De gedeeltelijke ontvolking werd, althans statistisch, gecompenseerd door herhaaldelijke fusies met omringende gemeenten, maar in de stad zelf bleef de bevolking onder het vooroorlogse niveau. Vanaf 1951 werden in Jihlava (show)processen gehouden tegen tegenstanders van het communistisch bewind.

Tijdens de Praagse lente vond in Jihlava in 1969 de zelfverbranding van Evžen Plocek plaats. De stad heeft nu ruim 50.000 inwoners.

Ik besluit naar de “goedkope” straat te wandelen die genoemd wordt in m’n reisgids in de hoop dat ik zelf wat kan regelen wetende dat ik m’n hele middag nu verspeel. Naast de prachtige Middeleeuwse “poort van Moeder Gods” (een onderdeel van de oude stadsmuur) zit nog een informatiecentrum.

Hier zit wel een jonge jongen die Engels spreekt en ik doe net of ik net de stad in ben gekomen en vraag m’n vraag over een hostel opnieuw. Hij komt helaas met hetzelfde blad als ik al in m’n tas heb zitten en ik vraag hem of hij wellicht een telefoontje kan plegen.

Gustav Mahler

Het ene hostel zit bomvol, bij de andere is nog een kamer vrij. Ondertussen lees ik wat folders door en ik wist niet ‘ns dat “Gustav Mahler” hier had gewoond” – je kunt z’n huis bezoeken.

Voordeel van het hostel is dat het vlakbij het busstation is gelegen wat morgenochtend nog weleens handig kan zijn en ik bedank de jongen en ga op weg. De straat is snel gevonden maar het pand niet – ik wandel op en neer de straat en vraag een ieder die langskomt zonder enig resultaat. Dan opeens een meisje wijst op een grijs blok beton op de hoek van de straat. Daar?

Ik wandel naar de binnenplaats wat eerder op een bouwplaats lijkt dan op een hotel, hostel of pension en loop het trappetje op. Het raam van de deur is gebroken maar er zit een vrouwtje achter een soort van balie. Geen woord Engels maar ze begrijpt dat ik degene ben die gebeld heeft. Net als het gebouw is ook de kamer onvindbaar – er zit totaal geen logica in en ik beland op de derde verdieping waar ik uiteindelijk m’n kamer in een hoek van een gangetje vindt.

Ik plof m’n tas in de hoek, ga naar de wc en pak m’n kleine tas in en wandel terug de stad in. Maar niet voordat ik eerst gevraagd heb of het mogelijk is nog een nacht te blijven – onder geen beding maakt ze duidelijk – dit moet wel een goedkope en goede plek zijn!

Sneeuwluipaarden

Het is al namiddag als ik naar de dierentuin loop die aan de rand gelegen is en wordt omringd door hoge kliffen aan weerszijden.

Ook hier heeft het meisje van het informatiecentrum zitten te slapen – het is geen 60 Kronen maar 90 entree en ik vraag eerst even voor de zekerheid of de “sneeuw-luipaarden” er ook vandaag nog zijn – want voor deze dieren kom ik hiernaartoe – normaliter mijd ik dierentuinen.

Binnen verandert deze mening enigszins – het is een prachtig nieuw aangelegde tuin waar de dieren genoeg ruimte hebben en de hokken goed schoon zijn en de beesten er tiptop uitzien.

De tuin is ook veel groter dan ik gedacht had en loopt helemaal door in de vallei. Niet alle dieren zijn er en ook zijn ze nog druk aan het bouwen maar dit doet totaal niet ter sprake. Ik loop ondanks de nieuwe regenbui lekker te genieten hier. Er is een Australische boerderij ingeruimd als onderkomen van een aantal kakatoes en het is eerder een belevenis dan een dierentuin. Helemaal aan het einde kom ik bij de hokken van de beesten waar ik voor kwam.

En ik word niet teleurgesteld – ik sta alleen voor de kooi die je van verschillende plekken in kunt kijken en er liggen twee grote katten voor het raam te slapen terwijl er twee jongere exemplaren op de verhogingen liggen. Als ik om de grote kooi heen loop “vind” ik nog meer nog luipaarden – apart. Het moeten er in totaal minstens zes zijn en dat terwijl deze katten bijna zijn uitgeroeid. Ik had er graag eentje in het wild gezien in Kirgizië maar tevergeefs.

Helemaal in m’n nopjes doe ik in het gigantische grote winkelcentrum wat boodschappen en wandel terug naar het hostel. Opeens moet ik denken aan iets wat ik vandaag heb gelezen; het schijnt dat naast “Mahler” ook “Seyss-Inquart” hier geboren is – vreemd omdat ik altijd dacht dat het een Oostenrijker was.

tips & advies (2014)

Het hoofdtreinstation van Jihlava ligt ruim 2 kilometer ten noordoosten van het centrum van de stad. Het “Mesto” station ligt aan het eind van “Legionaru” straat op zo’n kilometer in dezelfde richting.

Het busstation daarentegen ligt ten noordwesten van het centrum op zo’n 600 meter lopen. Bussen schijnt hier efficiënter (en goedkoper) te zij dan treinen.

Jihlava – Telc: verschillende bussen per dag vertrekken dagelijks naar Telc maar er gaat er zeker eentje om 09:00. Deze doet er 50 minuten over en kost 39Kc.

Naam : Ubytovna “Zborovska”

Adres : Zborovska 25

Prijs : 210 Czk (single)

Tel.nr. : +420 725 302 824

E-mail : jihlava@bessino.cz

Inhoud:

Bijna onvindbaar is dit een grauw uitziend blok beton van drie verdiepingen op een hoek van een straat vlakbij het busstation. Je moet even om het gebouw heenlopen en daar is de ingang (via een stenen trap te bereiken). Als je binnenkomt zit een vriendelijke dame op leeftijd (spreekt geen Engels) op je te wachten en schrijft een bonnetje dat je betaald hebt.

Op m’n kamer stonden twee bedden, twee bureau met evenveel stoelen en de verwarming stond aan. Er is een wasbak (met heet water) en er is een groot raam (wel met te korte gordijnen). Ook kun je spullen goed ophangen. Verderop op de gang is een wc en een douche en er is een keuken waar niets instaat.

Op bed ligt een handdoekje en je krijgt een wc rol mee. Het is wel wat gehorig maar voor deze prijs mag je niet klagen. Ik denk dat je er snel bij moet zijn want dit moet de goedkoopste optie in de stad zijn.