GESCHIEDENIS - Macedonië



Het oude Macedonië


Het historische Macedonië valt vandaag de dag uiteen in drie delen; ten eerste is daar de Republiek Macedonië die zo’n 40% van het oude Macedonië uitmaakt. Het Griekse Macedonië neemt de helft in terwijl het Bulgaarse “Pirin” 10% beslaat.

 

De regio die furore zou maken werd van oudsher bewoond door Thracische en Illyrische stammen. Koning Philippus II zou zich mengen in Griekse ruzies en trok met een groot leger zuidelijk en verovert grote stukken land. In 338 v.Chr. verslaat hij de Grieken voorgoed.

 

Niet veel later wordt hij vermoord en roept zoon Alexander (de Grote) zichzelf uit als opvolger. Als Alexander overlijdt valt het gigantisch grote veroverde rijk in stukken. In 168 v.Chr. veroveren de Romeinen het gebied. Er wordt gezegd dat de “Vlachen”, nog steeds woonachtig in “Macedonië” direct afstammelingen zijn van deze nieuwe heersers.

 

In 395 viel het Romeinse Rijk in tweeën uiteen; Macedonië zou onder het oostelijk deel komen. De latere Keizer “Justinian” zou hier geboren worden. 



Onder Ottomaans bewind


Slavische stammen drongen samen met de oorspronkelijk Turkssprekende Bulgaren omstreeks 600 n.Chr. in het zuidelijk deel van de Balkan, waaronder Macedonië door. Er volgde een lange strijd om de macht met de keizers van Constantinopel, waarin de Slaven beurtelings onderworpen en weer de baas waren.

 

De eertijds heidense stammen werden tot het orthodoxe christendom bekeerd wat beide kemphanen gemeen hadden. Het Byzantijnse rijk wankelde en werd door de door de Vierde Kruistocht van 1204 en de versplintering die de stichting van het Latijnse Keizerrijk teweegbracht verder verzwakt.

 

Hierdoor konden weer machtige Slavische staten ontstaan. Zo annexeert Servië in 1345 Macedonië en een deel van Thracië. Rond dezelfde tijd drongen echter de Turken door in het gebied, en brachten het in de jaren 1370 onder hun bewind.

 

In 1371 volgde de slag aan de Marićka, waarbij de Turk “Murat” een veel groter Hongaars-Servisch-Bulgaars leger versloeg. Een groot deel van de zuidelijke Balkan was nu in handen van de Turken. 

 

De Turken introduceerden de Islam en nodigde (Turkse) kolonisten uit. Veel Albanezen zouden zich converteren tot moslim al mochten de Slaven hun eigen geloof blijven uitoefenen. Tijdens de inquisitie kwamen veel Joden naar het gebied. Het gebied was onderdeel van het Ottomaanse Rijk tussen de tweede helft van de veertiende eeuw tot officieel in 1912.

 

Maar al in de 19e eeuw werd duidelijk dat het Ottomaanse Rijk in verval raakte. In Macedonië woonden inmiddels Macedoniërs, Serviërs en andere Slaven, Turken, Grieken, joden, Albanezen en Roma. Griekenland, Servië en Bulgarije probeerden in deze eeuw hun invloed in Macedonië te vergroten en moedigden Slavische groeperingen aan die elkaar en de Ottomanen bestreden. 


De Balkan oorlogen


Gedurende de Eerste Balkanoorlog (1912-1913) werden de Osmanen door een militair pact van Bulgaren, Grieken, Montenegrijnen en Serven bijna geheel van de Balkan verdreven. Macedonië was het belangrijkste slagveld. De Tweede Balkanoorlog werd gevoerd tussen Bulgarije en al zijn voormalige bondgenoten.

 

Het land werd al snel verslagen maar wist met machtige bondgenoten Oostenrijk-Hongarije en Duitsland toch weer op te krabbelen. Macedonië werd wederom bezet door de Bulgaren. Toch zou Bulgarije de oorlog verliezen.

 

De grens tussen de partijen op het slagveld bepaald nu de grens tussen Griekenland en Macedonië. 



Het Koninkrijk en Joegoslavië


Na deze twee Balkanoorlogen werden Aegeïsch en Vardar Macedonië bij respectievelijk Griekenland en Servië getrokken; Pirin-Macedonië maakte inmiddels al deel uit van Bulgarije. In 1918 werd Vardar Macedonië deel van het Koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slovenen. 

 

De Macedoniërs werden beschouwd als Serviërs, wat tot spanningen leidde tussen de staat en de Macedonische nationalisten van de VMRO, omdat Macedonië was verdeeld zonder dat er met de wensen van de Macedoniërs rekening was gehouden. De taal en de naam werd in de ban gedaan. 

 

In 1941 werd Joegoslavië aangevallen door Duitsland, Hongarije en Italië. Het land werd tijdens WWII verdeeld bezet Bulgarije. Tijdens WWII beloofde partizanen leider “Josef Tito” de Macedoniërs een autonome staat in het toekomstige communistische Joegoslavië.

 

Diegene die tegenstribbelden en liever een Grieks Macedonië nastreefden werden zonder pardon neergeschoten. Na de Tweede Wereldoorlog werd Macedonië één van de zes republieken en maakte van 1945 tot 1991 als de ‘Volksrepubliek Macedonië’ deel uit van de Federatieve Volksrepubliek Joegoslavië. De grenzen werden weer vastgesteld zoals ze voor de oorlog waren.

 

Alles werd genationaliseerd en kuddes vee werden geconfisqueerd door de nieuwe nationale regering uit Belgrado. Vele Macedoniërs zouden vechten in de burgeroorlog in Griekenland; duizenden zouden na de nederlaag terugkeren in Macedonië omdat ze in Griekenland werden vervolgd. 


Onafhankelijkheid


De Republiek Macedonië als zodanig is ontstaan op 8 september 1991 na een referendum over onafhankelijkheid van het voormalige Joegoslavië waarbij zo’n 75% stemde voor afsplitsing. Omdat het Noordelijk deel van Griekenland ook Macedonië heet werd het nieuwe land officieel “VJRM” gedoopt (Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië).

 

De nieuwe republiek Macedonië ondervond weinig tot geen gevolgen van de Oorlogen in Joegoslavië begin jaren 90 i.t.t. de oorlogen in Slovenië, Kroatië en Bosnië-Herzegovina. In 1992 trok het federale leger van Joegoslavië het land uit. Twee jaar later werden de eerste vrije parlements- en presidentsverkiezingen gehouden. 

 

In 1998 kwam een extreem-nationalistische orthodoxe regering aan de macht kwam en bovendien brak oorlog uit in Kosovo. Veel etnische Albanezen vluchtten uit Kosovo, waarvan een deel naar Macedonië waar al een etnisch-Albanese minderheid woonde. De Albanezen in Macedonië streefden naar onafhankelijkheid wat resulteerde in 2001 in een korte maar hevige strijd woedde tussen etnische Albanezen en het Macedonische regeringsleger.

 

Besloten werd dat de NAVO zou assisteren bij het innemen van de wapens van de etnische Albanezen. De missie werd steeds verder afgebouwd en op 15 december 2005 beëindigd. Tot begin 2001 was Macedonië een redelijk stabiele factor op de Balkan. Met vallen en opstaan werkten achtereenvolgende regeringen aan de opbouw van een multi-etnische rechtsstaat en een vrijemarkteconomie. 



MACEDONIË tegenwoordig


Op 22 Maart 2004 diende Macedonië een aanvraag in om toe te treden tot de Europese Unie. In juli 2006 vormt Nikola Gruevski van de VMRO-DPMNE een coalitieregering na verkiezingen. In april 2008 blokkeert Griekenland de toegang tot de NATO voor Macedonië vanwege de naamgeving van Macedonië.

 

In juni 2008 wint Nikola Gruevski opnieuw de verkiezingen. In april 2009 wint Gjorgje Ivanov de presidentsverkiezingen. Sinds december 2009 vallen de inwoners van Macedonië ook onder het Schengen verdrag.

 

Bij de parlementsverkiezingen van juni 2011 wint Gruevski en krijgt zijn partij de absolute meerderheid. De sociaaldemocraten, de belangrijkste oppositiepartij, boycotten de parlementsvergadering na een verhit debat over de begroting voor 2013.

 

Na bemiddeling door de EU hervatten ze de samenwerking in maart 2013. In april 2013 verschijnt een rapport van de EU over de vorderingen van Macedonië naar een lidmaatschap. Op bijna alle punten is vooruitgang geboekt, behalve op het gebied van de binnenlandse politieke spanningen. De relatie met de buurlanden Griekenland en Bulgarije is ook een punt van zorg. In april 2014 wordt president Ivanov herkozen en vormt premier Gruevki een nieuwe regering met daarin de partij van de etnisch Albanezen.

 

In 2015 en 2016 worstelt Macedonië met een grote stroom migranten die door het land trekken richting Noord-Europa. In december 2016 zijn er verkiezingen zonder een duidelijke winnaar, de politieke spanningen blijven. In april 2017 zijn er chaotische taferelen in het parlement wanneer een etnische Albanees voorzitter wordt. Eindelijk mag Macedonië meedoen met de NAVO nadat een ieder het eens is over de nieuwe naam “Noord- Macedonië” na vooral druk van Griekenland.

 

Ook staat de deur op een kier om deel te nemen aan de EU. 


zie ook: