Reisverhalen - Litouwen

trakai

inleiding

In Vilnius sta ik rustig op de bus te wachten die mij straks naar een van de hoogtepunten van Litouwen moet gaan brengen; “het rode bakstenen kasteel” van Trakai.

Het is zo’n 30 km bussen naar het zuidwesten van het land en na 40 minuten ga ik er bij de eerste bushalte van het dorp uit. Het dorp, bewoond door ruim 5000 zielen, is omringd door twee meren en bos en bezit vele oude houten huizen waar het ook bekend omstaat.

Ik wandel langs ruïnes van een oud kasteel en ik wandel de hoofdstraat uit om steeds meer restaurants, hotels en souvenirwinkels te zien.

Dan zie ik waar ik voor gekomen ben – een prachtig kasteel op het eiland. Ik wurm mij een weg tussen de verschillende bootverhuurders door naar de lange brug.

trakai kasteel

Gebouwd rond het jaar 1400 werd het kasteel wat we nu zien als noodzakelijk beschouwd als verdediging van het land voor eventuele aanvallen van de agressieve Teutonen uit het Westen. Er was al een fort maar deze werd niet meer als voldoende beschouwt.

De stad werd pas echt bekend toen de kleinzoon van Gediminas, Vytautas (1392-1430) , die overigens in de stad is geboren, het groot hertogdom vanuit Trakai ging besturen. Onder zijn heerschappij groeide de stad uit tot een politiek en administratief centrum van wereldformaat.

Terwijl ik op de loopbrug wandel kijk ik naar het rode gebouw wat helaas zwaar gerestaureerd is en lijkt op het kasteel wat ik in Marlbork heb gezien (van de Teutonen) maar het blijft een pracht gezicht. Ik kom uit op een binnenplaats en schrik in eerste instantie van de hoogte van de entree. Toch besluit ik ook binnen een kijkje te nemen.

Na het ontdoen van fleece en lange pijpen is het tijd om het oude kasteel dat via een andere houten ophaalbrug te bereiken is. De gracht is nu droog maar hier heeft vroeger ook water ingestaan. Hier kun je pijl- en boog schieten, kruisboog en een geweer. Maar eerst ‘ns naar binnen naar het kleine binnenpleintje waar heel veel houten vlonders en trappen zijn aangelegd.

In de verschillende kamers krijg je een beeld hoe het hier moet zijn toegegaan in de 16e eeuw toen Litouwen op zijn toppunt stond.

karaiten

Er is zelfs een expositie over de kleine etnische minderheid de Karaiten die een Turkse grondslag hebben. De Karaites zijn afkomstig van de Krim.

Zij bevinden zich al sinds 1397 in Trakai en zijn destijds met groothertog Vytautas meegekomen naar Litouwen om hem te beschermen en te bedienen. Het waren er bijna 400.

Momenteel wonen er nog ongeveer 250 karaites in Trakai en een paar andere plaatsen in Litouwen. Zij spreken nog steeds hun eigen taal, welke afgeleid is het van het Turks.

Hun godsdienst bevat elementen van het Jodendom (wetten van Moses) en de Islam. In een andere ruimte bevinden zich kleding, attributen, wapens en munten uit een tijd dat Litouwen half Europa bestuurde.

Na al deze “kamers” te hebben doorgewerkt is het tijd om mijn kunsten te laten zien; ik koop voor 5 pijlen voor mijn kruisboog terwijl ik luister naar de man die het eens voordoet. Eerst je voet op het beginstuk zetten en je touw spannen. Je pijltje erin met het veertje in de sponning en vastzetten. Tenslotte het pinnetje overhalen en mikken. Het is niet ‘ns zo slecht voor een beginneling.

groots litouwen

Het Litouwse rijk was op zijn toppunt het grootste rijk in Europa en liep van de Baltische zee tot aan de Zwarte Zee. In 1430 zou Vytautas als koning van het gezamenlijke rijk met Polen gekroond worden maar stierf onverwacht na een val van zijn paard.

Vermoedens zijn er dat de oude leider van Litouwen vergiftigd zou zijn zodat de Polen de koning konden kronen. In de 16e eeuw verviel het kasteel in Trakai in economische teloorgang en was zijn politieke rol uitgespeeld. Tijdens de oorlog met Rusland in de 17e eeuw werd de stad geplunderd en in brand gestoken. De kastelen werden vernield.

Al voor WWII werd begonnen met de restauratie van het kasteel en in 1962 werd er een historisch museum in gevestigd. Nu word er jaarlijks in Juli een groot festival plaats met nagespeelde middeleeuwse slagen en allerlei concerten.

Ikzelf heb genoten en besluit om de bus terug te nemen naar hoofdstad Vilnius.

tips & advies (2012)

Vanaf het busstation vervolg je het pad d.m.v. de brede hoofdweg het centrum van Trakai in. Als je helemaal doorloopt zie je op een gegeven moment aan de rechterzijde het kasteel liggen (en het daarbij behorende meer).