Bezienswaardigheden - Griekenland

De historische stad:

De oude antieke stad Thessaloniki herbergt een keur aan bezienswaardigheden; zo zijn er een aantal interessante musea maar ook gebouwen, kerken, moskeeën en (Romeinse) archeologische sites. Ten eerste zijn daar de oude stadsmuren of verdedigingsmuren van de stad, “Eptapyrgio”, die grotendeels zijn afgebrokkeld.

Het meest prominente gebouw en ook het symbool van de stad is de “witte toren” (Lefkos Pyrgos). Deze 15de eeuwse toren ligt direct aan de boulevard en werd in de 18e eeuw gebruikt als gevangenis voor ongehoorzame –met geweld bekeerde Christelijke jongens- die als bedienden moesten dienen voor de sultan. Later werden deze allemaal afgeslacht in diezelfde toren die te boek kwam te staan als “bloederige toren”. Een ander belangrijke plaats is de “Roman Agora” – het oude marktplein.

De site ondergaat nog steeds archeologisch onderzoek. Verder is daar de “boog van Galerius” - een triomfboog ter ere van keizer Galerius op de Perzen. Oorspronkelijk bestond het complex uit een hippodroom, een praalgraf, de boog en een paleis.

De grootste kerk van Griekenland is Agios Dimitrios (Demetrios): een kerk van 55 x 33 meter. Tenslotte kun je een kijkje nemen bij de rotonda praalgraf wat een bouwwerk met ruim 6 meter dikke muren, een koepel van 25 meter middellijn met een minaret en een interieur met mozaïeken versierd. In het jaar 400 werd dit gebouw een christelijke kerk. In 1591 werd er een moskee van gemaakt en tegenwoordig is het in gebruik als museum. 

Andere bezienswaardigheden:

Archeologische museum, geboortehuis van Ataturk en Modiano (de overdekte markt).

Verwoesting en destructie

Onrustige tijden waren er toen de Goten, de Avaren, de Slaven, de Saracenen en zelfs de Noormannen (1185) hier waren en de stad veroverden en verwoestten. De verovering van de stad door de Ottomaanse Turken o.l.v. Murad II in 1430 zorgde voor een geleidelijke wijziging van de samenstelling van de bevolking van Thessaloniki.

Vanaf 1500 vestigden veel Sefardische Joden zich in de stad, vluchtelingen voor de geloofsvervolgingen in Spanje. Gedurende lange tijd zouden zij zelfs de meerderheid van de bevolking vormen, waardoor Thessaloniki een van de grootste joodse centra in de wereld was.

Aan het begin van de 20e eeuw telde de stad ongeveer 160.000 inwoners, waarvan ca. 60.000 joden, 45.000 Turken en 40.000 Grieken. De stad was een heel multiculturele gemeenschap. Mustafa Kemal Atatürk, de grondlegger van het moderne Turkije, is in Thessaloniki geboren. De revolutie der Jonge Turken van 1908 tegen het bewind van de sultan begon ook in deze stad.  

Balkanoorlogen

Tijdens de Eerste Balkanoorlog, op 26 oktober 1912 werd Thessaloniki door het Griekse leger veroverd. Hoewel ook Bulgarije aanspraak maakte op de stad, zou ze definitief deel gaan uitmaken van Griekenland in 1913. In 1917 woedde een grote brand in de stad, waardoor driekwart van het centrum werd verwoest en vele Ottomaanse bouwwerken verloren gingen.

Het centrum is herbouwd naar de plannen van de Franse architect Ernest Hebrard. Als gevolg van de bevolkingsuitwisseling tussen Turkije en Griekenland veranderde de bevolkingssamenstelling van de stad drastisch. Sinds de uitwisseling vormen de Grieken de meerderheid van de bevolking van de stad.

Vanaf augustus 1922, toen Griekse troepen zich terugtrokken uit Turkije vestigden zich duizenden Griekse vluchtelingen uit Klein-Azië in Thessaloniki, terwijl de meeste moslims (Turken en Dönmes, tot de islam bekeerde joden) werden gedwongen de stad te verlaten. Een pogrom in 1931 dreef daarna de laatste moslims en een groot deel van de Joden de stad uit.

Vrijwel alle overgebleven Joden werden tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi's naar concentratiekampen gedeporteerd en vermoord. Er keerde slechts een gering aantal van de overgebleven 40.000 Joden terug in de stad. Momenteel wonen er nog zo'n 2.000 Joden in de stad. In 1978 richtte een aardbeving aanzienlijke schade aan de stad aan.