Tournai (Doornik)

De binnenstad:

Er wordt weleens gezegd dat Doornik de mooiste Grand Place heeft van België. Deze is omringd door gezellige restaurants en cafés met vele terrassen. De gevels van de koopmanhuizen die het plein omringen zijn gebouwd in neostijl.

Nabij het plein staat de 72 meter hoge UNESCO belfort toren van Doornik. Een andere UNESCO site van Doornik is de Notre-Dame kathedraal ondanks de schade opgelopen tijdens de 1999 tornado.

Naast wat musea is ook de lakenhal en het stadhuis de moeite waard. Deze laatste is, net als het stadspark, onderdeel van de oude Sint Maartensabdij. 

Prachtige herenhuizen

Tenslotte zijn er in Doornik een aantal interessante huizen te vinden; daaronder vallen de Romaanse herenhuizen waaronder de oudste en best bewaarde in geheel Europa. Er zijn ook Renaissance en barokhuizen; deze huizen worden ook wel Spaanse huizen genoemd. De gevels zijn in baksteen opgebouwd en de omlijsting van de vensters en de dakgevels is ook voor het eerst in steen.

De barokkhuizen zijn gebouwd in de 17de eeuw en deze zijn vooral bekend door hun praalrijke gevels en fijn uitgewerkte luchters. De Art Nouveau huizen (Jugendstil) bevinden zich vooral in de buurt van het station.

Vermeldenswaardig zijn het huis op de place Victor Carbonnelle 5 ontworpen door Georges De Poore in 1903, de huizen die Gustave Strauven bouwde op de avenue Van Cutsem en het gebouw dat het Museum voor Schone Kunsten huisvest en dat dateert uit de latere periode van Victor Horta.

Doornik bestond al in de Romeinse tijd, toen het Turnacum genoemd werd. Rond het jaar 432 kwam de stad in Frankische handen door een inval van Chlodio. Onder de Salische Franken Childerik en Clovis was Doornik de hoofdstad van het Frankische rijk (tot 486).

Het graf van Childerik werd in 1653 bij toeval ontdekt. Clovis verplaatste het Frankische machtscentrum naar Parijs, maar de rol van Doornik was nog niet uitgespeeld. Clovis maakte de stad bij zijn vertrek tot bisschopszetel, die heel Vlaanderen bestreek.

Onder Karel de Kale, de eerste koning van westelijk Frankrijk, ontstond rond 850 het graafschap Vlaanderen, dat een leen bleef van de Franse koning. De stad trok welvarende kooplieden aan en hun streven naar onafhankelijkheid leidde ertoe dat Doornik vanaf 1187 rechtstreeks onder de Franse kroon kwam.

In de 15e eeuw kende de stad een bloeiende lakenhandel en was het een voorname leverancier van wandtapijten.

De enige Engelse stad

Tot 1513 bleef de stad Frans; toen veroverde de Engelse koning Hendrik VIII Doornik. Het is daarmee de enige stad in België die (voor korte tijd) door Engeland bezet werd. In 1519 werd het bestuur over de stad weer aan Frankrijk overgedragen.

Keizer Karel V voegde in 1521 de stad bij zijn Nederlandse erflanden, waarop een periode van godsdiensttwisten en economisch verval volgde. Na de Beeldenstorm, die de stad op 23 augustus 1566 bereikte, eisten de calvinisten (die beweerden driekwart van de Doornikse bevolking uit te maken) eigen kerken. Als gevolg van het Eeuwig Edict (1577) verlieten de Spaanse troepen de stad.

Spaans, Nederlands en toen Vlaams

In 1581 werd zij door de Spaanse landvoogd Alexander Farnese, heroverd na een langdurig beleg. Parma was politiek slimmer dan zijn meester, koning Filips II: in plaats van de protestanten uit te moorden, gaf hij ze een jaar de tijd om hun bezittingen te verkopen en te emigreren.

Dat voorbeeld droeg ertoe bij dat bij latere belegeringen de protestanten minder geneigd waren om tot het einde door te vechten. Onder de Franse koning Lodewijk XIV kwam de stad weer in Frans bezit (Verdrag van Aken, 1668). De Fransen moesten echter aan het eind van de Spaanse Successieoorlog volgens de bepalingen van de Vrede van Utrecht (1713) aanvaarden dat de voormalige Spaanse Nederlanden Oostenrijks werden.

In 1815 ging Doornik deel uitmaken van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en in 1830 van België. In mei 1940 leed de stad aanzienlijke schade door een Duits bombardement d.m.v. brandbommen.